Lindur në një familje hebreje në Ukrainë, atëherë pjesë e Perandorisë Ruse, Grossman u trajnua si inxhinier kimik në Universitetin Shtetëror të Moskës, duke fituar pseudonimin Vasya-khimik (Vasil-kimiku) për shkak të zellit të tij si student.
Pas diplomimit ai mori një punë në Donetsk. Në vitet 1930 ai ndryshoi karrierën. Ai filloi të shkruajë me kohë të plotë dhe botoi një numër tregimesh të shkurtra dhe disa romane.
Për kënaqësinë e lexuesve tanë kemi përzgjedhur disa prej thënieve më të bukura të tij.
Qoftë njerëzit e mirë qoftë të këqijtë kanë dobësi. Dallimi qëndron thjesht se një njeri i keq do të jetë krenar gjatë gjithë jetës vetëm për një vepër të mirë që ka bërë – ndërsa një njeri i ndershëm vështirë se është i vetëdijshëm për veprimet e tij të mira, por kujton vetëm një mëkat të vetëm për vite me radhë.
Dhe tragjedia më e madhe e epokës sonë është që ne të mos i dëgjojmë ndërgjegjet tona. Ne nuk themi atë që mendojmë. Ne ndiejmë një gjë dhe bëjmë një tjetër.
Në kohën mizore dhe të tmerrshme në të cilën brezi ynë është dënuar të jetojë në këtë tokë, ne kurrë nuk duhet të bëjmë paqe me të keqen. Asnjëherë nuk duhet të bëhemi indiferentë ndaj të tjerëve ose duke hequr dorë nga vetja.
Nuk ka asgjë më të vështirë sesa t’i thuash lamtumirë një shtëpie ku ke vuajtur.
Në zemrat e mëdha mizoria e jetës lind të mirën.
Nuk dua që të jesh e re dhe e bukur. Unë dua vetëm një gjë. Unë dua që ju të jesh me zemër të mirë – dhe jo vetëm ndaj maceve dhe qenve.
Ivan i thotë Anës: “Unë e imagjinoja që të përqafohesha nga një grua … si diçka aq e mrekullueshme sa do të më bënte të harroja gjithnjë … [Por] lumturia, siç rezulton, do të jetë të ndaj me ju barrën që unë nuk mund të ndajnë me askënd tjetër.
Ka njerëz, shpirtrat e të cilëve sapo janë tharë, njerëz që janë të gatshëm të shkojnë së bashku me çdo gjë të keqe – gjithçka në mënyrë që të mos dyshohen se nuk pajtohen fare me këdo që është në pushtet.
Unë nuk besoj te “E mira” jote. Unë besoj në mirësinë njerëzore.
Historia e njerëzimit është historia e lirisë njerëzore … Liria nuk është, siç mendoi Engels, “njohja e domosdoshmërisë”. Liria është e kundërta e domosdoshmërisë. Liria është domosdoshmëri e kapërcyer. Përparimi është, në thelb, përparimi i lirisë së njeriut. Po, dhe në fund të fundit, jeta në vetvete është liri. Evolucioni i jetës është evolucioni i lirisë.
Historia njerëzore nuk është beteja e së mirës që lufton për të kapërcyer të keqen. Është një betejë e zhvilluar nga një e keqe e madhe që lufton për të shtypur një bërthamë të vogël të mirësisë njerëzore.
Eshtë detyra e shkrimtarit të thotë të vërtetën e tmerrshme dhe është detyrë qytetare e lexuesit ta mësojë këtë të vërtetë. Të largohesh, të mbyllësh sytë dhe të kalosh pranë do të thotë të fyesh kujtimin e atyre që kanë rënë.
Kampionët e vërtetë të lirisë së një kombi janë ata që hedhin poshtë kufizimet e stereotipave dhe pohojnë që shumëllojshmëria e pasur e natyrës njerëzore mund të gjendet.
Ai ishte i pajisur me fuqitë e jashtëzakonshme të qëndrueshmërisë karakteristike të çmendurve dhe njerëzve të thjeshtë.
Jo çdo grua me të cilën fle mund të quhet grua.
Deti nuk ishte liri; ishte një shëmbëlltyrë e lirisë, një simbol i lirisë … Sa e shkëlqyeshme duhet të jetë liria nëse mjafton një shëmbëlltyrë e thjeshtë, një kujtesë e thjeshtë e saj, për të mbushur një njeri me lumturi.
Ai e ndjeu Vdekjen me një thellësi dhe qartësi për të cilën janë të aftë vetëm fëmijët e vegjël ose filozofët e mëdhenj, filozofë që vetë janë pothuajse fëmijë për nga fuqia dhe thjeshtësia e të menduarit të tyre.
Një mal kishte vdekur, skeleti i tij ishte shpërndarë përtokë. Koha e kishte plakur malin; koha e kishte vrarë malin – dhe këtu shtriheshin eshtrat e malit.
Sa më e gjatë të jetë historia e një kombi, aq më shumë luftëra, pushtime, endje dhe periudha robërie ka parë – aq më e madhe është larmia e fytyrave të tij.
Unë e kam kuptuar tani që shpresa pothuajse kurrë nuk shkon së bashku me arsyen. Eshtë diçka mjaft iracionale dhe instiktive.
Të gjithë ndihen fajtorë para një nëne që ka humbur djalin e saj në një luftë; gjatë gjithë historisë njerëzore njerëzit janë përpjekur më kot të justifikojnë veten e tyre.
Të gjithë ndihen fajtorë para një nëne që ka humbur djalin e saj në një luftë; gjatë gjithë historisë njerëzore njerëzit janë përpjekur më kot të justifikojnë vetveten.